Αποχαιρετισμός στο Mordillo

Από τις 29 Ιουνίου ο κόσμος του σκίτσου είναι μερικές μολυβιές φτωχότερος, αφού ένας από τους δημοφιλέστερους παγκοσμίως σκιτσογράφους, ο Guillermo Mordillo ή σκέτο Mordillo μας άφησε σε ηλικία 86 ετών.

Ο Mordillo γεννήθηκε στην Αργεντινή το 1932 και από μικρό του άρεσαν το ποδόσφαιρο και το σχέδιο. Η πορεία του βέβαια έκλινε προς το δεύτερο, όπως πολύ καλά γνωρίζουμε όλοι. Όμως το ποδόσφαιρο και γενικά τα αθλήματα ήταν συνηθισμένα θέματα στα σκίτσα του, τα οποία χαρακτηρίζονταν από ιδιαίτερο χιούμορ.

Κύριες φιγούρες ήταν τα ζώα, ιδιαίτερα ο ελέφαντας και η καμηλοπάρδαλη, που συνεχώς εμφανίζονται περιπεπλεγμένοι σε έναν ειδυλλιακό και φαινομενικά αταίριαστο έρωτα. Κι αυτό το “αταίριαστο” ήταν ακριβώς που εμφανίζεται κατά κόρον στα σκίτσα του. Έρωτες αταίριαστοι, φιγούρες αταίριαστες στο δοσμένο πλαίσιο, κλπ. Όμως ήταν και ένα σχόλιο για τη ζωή· τα ζώα εμφανίζονται πρωταγωνιστές, θιγόμενα από την ανθρώπινη ανάπτυξη, εν τέλει όμως κυρίαρχα στον αγώνα τους για επιβίωση και αναγνώριση. Οι έρωτες πάντα αταίριαστοι ή μοιραίοι και βαθείς. Ούτε έλειπε βέβαια το πολιτικό σχόλιο, αφού η καταστολή της αστυνομίας, του στρατού και γενικά των “θεσμών” προς το διαφορετικό σχολιαζόταν με γελοιογραφική ποιότητα . Και ο σουρρεαλισμός πάντα παρών, με έναν τρόπο όμως που να προσδίδει χιούμορ, άρα σε μια διάσταση από αρκετά από τα κλασικά σουρρεαλιστικά έργα των αρχών του 20ού αιώνα. Το αταίριαστο λοιπόν έχει το ρόλο του, τέτοιο που να το κάνει στην τελική ένα κομμάτι δικό μας κι όχι ένα κομμάτι ξένο.

Άλλωστε ο Mordillo κατάφερε αυτό που κατάφεραν όλοι οι σπουδαίοι καλλιτέχνες, την οικουμενικότητα, να γίνεται κατανοητός και άρα αγαπητός από ανθρώπους όλων των πολιτιστικών υποβάθρων. Όπλο του σε αυτή την επιτυχία είναι το γεγονός ότι χρησιμοποιεί απλά νοήματα, αλλά κυρίως επειδή δε χρησιμοποιεί καθόλου κείμενο. Όπως λοιπόν τα κλασικά έργα της λογοτεχνίας επιτυγχάνουν έναν ιδιότυπο διεθνισμό, αφού μιλούν για τα πάθη όλων της γης των κολασμένων, έτσι και ο Mordillo με τα θέματα και την παγκόσμια γλώσσα του, άγγιξε και αγγίζει όχι μόνο όσους τον πρόλαβαν στην άνθιση της καριέρας του, αλλά και όλους τους νεότερους που τον πέτυχαν αρκετά αργότερα.

Μπορεί ο Mordillo να μην αφήσει άλλα νέα έργα, όμως τα ήδη υπάρχοντά του είναι αρκετά για όσους θέλουν να συνεχίσουν να βρίσκουν ένα σχόλιο χαλαρότητας για την περίπλοκη, δύσκολη και γεμάτη απαιτήσεις ζωή μας.

*Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε και στην εφημερίδα Προλεταριακή Σημαία του Σαββάτου, 13/7/2019