Τραβέρσο ανάποδα – η πολιτική πορεία του Θάνου Μικρούτσικου

Είναι δεδομένο ότι ένα έργο φεύγοντας από τα χέρια του καλλιτέχνη, ανήκει πλέον σε όλο το λαό. Άλλωστε με το Θάνο Μικρούτσικο, ο οποίος πρόσφατα μας άφησε, στις 28/12, εκτός από πληθώρα υπέροχων μελωδιών, μάθαμε ή εμπεδώσαμε σπουδαίους ποιητές και στιχουργούς, όπως ο Ναζίμ Χικμέτ, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Νίκος Καββαδίας, ο Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι, ο Μπέρτολτ Μπρεχτ, ο Άλκης Αλκαίος, ο Μάνος Ελευθερίου. Όμως αυτό που δεν είναι δεδομένο, αλλά οφείλει να γίνει, είναι πως μια συγκεκριμένη καλλιτεχνική πορεία ενός ανθρώπου δε μπορεί να αναιρέσει την πολιτική του πορεία. Αντιθέτως, οφείλουν να ενεργούν συμπληρωματικά στην κριτική που ασκείται τόσο στο έργο όσο και στον καλλιτέχνη και τη σχέση του με αυτό.
Με τα παραπάνω κατά νου, έχει μεγάλη σημασία να δει κανείς την πολιτική πορεία του Θάνου Μικρούτσικου. Ο οποίος από την ΕΔΑ κινήθηκε προς το ΕΚΚΕ στο τέλος της χούντας και τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, κάτι που ο ίδιος αμφισβήτησε ή μικροποίησε. Από εκεί στο ΚΚΕ και έπειτα στο ΠΑΣΟΚ και σαν Υπουργός Πολιτισμού. Και εκεί βρίσκεται η ουσία του προβλήματος της πολιτικής του τοποθέτησης. Καθώς όχι μόνο στην πορεία υποστήριξε πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η μόνη ελπίδα για να αλλάξει ο τόπος, όχι μόνο στήριξε το κάλπικο δημοψήφισμα του '15, τασσόμενος με το ΟΧΙ, αλλά επανήλθε “δριμύτερος” στο ΚΚΕ τα τελευταία χρόνια, μετανιωμένος και “πιο μαρξιστής από ποτέ”. Θα έλεγε κανείς πως αυτή η επιστροφή δηλώνει ακριβώς το γεγονός ότι επανήλθε στα κομμουνιστικά ιδεώδη και τα ιδανικά της επανάστασης, όπως προσπάθησε να πει και ο ίδιος και το ΚΚΕ που ...ξέχασε τι προηγήθηκε. Η αλήθεια όμως είναι ότι αυτή η κατάληξη επιβεβαιώνει τις ως τότε πολιτικές του “περιπέτειες”. Κάποια στιγμή δήλωσε πως το ΚΚΕ είναι το μόνο που λέει την αλήθεια ότι δεν αλλάζει αυτό το σύστημα. Το πρόβλημα είναι πως όχι μόνο το ΚΚΕ με την πολιτική του στάση επιβεβαιώνει αυτή την αυταπάτη του, αλλά ο ίδιος ο Μικρούτσικος την επιβεβαίωσε πολλάκις με όλες τις πολιτικές του “συμμετοχές” σε κυβερνητικούς και αστικορεφορμιστικούς “δίσκους”. Γιατί στην ουσία, ο άνθρωπος που από Υπουργός Πολιτισμού στήριξε τον ΣΥΡΙΖΑ ως μόνη επιλογή (και είδαμε τα αποτελέσματά της) και κατέληξε στο ΚΚΕ που ανάγει τις αντιστάσεις του λαού σε μέσο πίεσης/στήριξης των προτάσεων νόμου του ίδιου στη Βουλή, φαίνεται πως κατ' ουσίαν δεν άλλαξε και τόσα, αυτά τα χρόνια.
Το συμπέρασμα είναι πως όσο κι αν αγαπάμε (και σωστά) τα τραγούδια του, τους ποιητές που επέλεξε να μελοποιήσει, χρέος μας παραμένει να μην ξεχνάμε και τις επιλογές των καλλιτεχνών στο πολιτικό πεδίο. Γιατί οι καλλιτέχνες επηρρεάζουν όχι μόνο με την πολιτική που ασκούν μέσω δίσκων, αλλά και με την πολιτική που δηλώνουν ρητά ότι στηρίζουν και τις επιλογές τους. Το ΚΚΕ τα τελευταία χρόνια επέλεξε να ...ξεχάσει τα παλιά και να γράψει στα ψιλά γράμματα την πορεία του Θάνου Μικρούτσικου σε πολιτικό κι ιδεολογικό επίπεδο. Θα έχει τους λόγους του. Δε βοηθάει όμως την πολιτική διαπαιδαγώγηση των μαζών αποτιμώντας έναν καλλιτέχνη, να επιλέγουμε και εμείς βλαβερές πολιτικά γενικεύσεις και συγχωρέσεις.