Η… όχι και τόσο γνωστή ζωή του Marlon Brando / του Φ.Κ.

Ο Marlon Brando Jr. (3 Απριλίου 1924 – 1 Ιουλίου 2004), είναι ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους και επιδραστικούς ηθοποιούς που έχουν περάσει από τον κινηματογράφο, καθώς η συμβολή του στην εξέλιξη της υποκριτικής θα συνεχίσει να απασχολεί για πολλές δεκαετίες στο μέλλον. Ταραχώδης προσωπικότητα από νέος, αποβλήθηκε από το σχολείο αλλά και από την Στρατιωτική Ακαδημία που τον είχαν στείλει. Έτσι αποφάσισε να ασχοληθεί με την υποκριτική. 

Μετά τις μεγάλες θεατρικές παραγωγές, ο Brando δεν γνώριζε επιτυχία και κατηγορήθηκε πως έπαιρνε ρόλους απλά για να βγάζει χρήματα ή ότι διάλεγε ρόλους που δεν ανταποκρίνονταν στο ως τότε ταλέντο του. Στις αρχές της δεκαετίας του ’70 θεωρούνταν μη εμπορικός ηθοποιός, δεχόταν σκληρή κριτική, ενώ είχε να κάνει επιτυχία στο Box Office πάνω από μία δεκαετία. Η μεγάλη επιστροφή του έγινε με τον ρόλο του ως Vito Corleone στην ταινία «The Godfather» (1972). Η επιλογή αυτή πέρασε από δεκάδες σκοπέλους, ενώ η παραγωγή ήξερε το δύσκολο χαρακτήρα του ηθοποιού και δεν τον ήθελε.

Ωστόσο, εκτός από την επιτυχημένη καριέρα του στην υποκριτική, ήταν και ένας ασυμβίβαστος αγωνιστής, αλληλέγγυος των απανταχού καταπιεσμένων, ιδιαίτερα στην καρδιά του ιμπεριαλιστικού τέρατος, τις ΗΠΑ, που δεν τον χώνεψαν και τον συμπεριέλαβαν στις μαύρες λίστες τους, χαρακτηρίζοντάς τον εκκεντρικό, παράφρονα και αντικοινωνικό. Αξίζει, λοιπόν, να αναφερθούν κάποια στοιχεία για την πτυχή εκείνη της ζωής του που το Χόλιγουντ και σύστημα θα ήθελαν να ξεχαστεί, ώστε να τον θυμόμαστε ως ένα αποστειρωμένο αμερικανικό σύμβολο.

Ήδη το 1959 και ενώ ο ψυχρός πόλεμος βασιλεύει, ο Brando δεν επαναπαύεται στις δάφνες του και ιδρύει μαζί με τους αφροαμερικανούς καλλιτέχνες Harry Belafonte και Ossie Davis το χολιγουντιανό παράρτημα του SANE, του κινήματος ενάντια στα πυρηνικά όπλα. Το 1963, πρωτοστατεί στο κίνημα των δικαιωμάτων των μαύρων και μπαίνει επικεφαλής (μαζί με τον James Baldwin) της μεγάλης πορείας στην Ουάσινγκτον. Λίγο αργότερα, κατεβαίνει στον ρατσιστικό αμερικανικό νότο ως Freedom Rider για να σπάσει τις διακρίσεις στα μεταφορικά μέσα.

Από το 1964 και μετά, αρχίζει τον σχεδόν μοναχικό αγώνα του στο πλευρό των ιθαγενών, στον οποίο αφιέρωσε όλη την ενέργεια και την περιουσία του. Συνδέεται με τον Ινδιάνο φύλαρχο Bob Satiacum που διεκδικεί τα αρχέγονα δικαιώματα της φυλής του και συλλαμβάνεται μαζί με πολλούς αυτόχθονες που ψαρεύουν «παράνομα» στο δικό τους ποταμό Puyallup. Παράλληλα συνεχίζει τον αγώνα του στο πλευρό της εξεγερμένης μαύρης κοινότητας και αμέσως μετά τη δολοφονία του Martin Luther King εγκαταλείπει το Χόλιγουντ, κι αφιερώνεται στο κίνημα πολιτικών δικαιωμάτων. Χρηματοδοτεί και υπερασπίζεται δημόσια τους Μαύρους Πάνθηρες, και συνδέεται στενά με τους ηγέτες του Bobby Seale και George Jackson, στην κηδεία του οποίου εκφωνεί τον επικήδειο. Έτσι, οι ρατσιστές του αμερικανικού Νότου απαγορεύουν ή μποϋκοτάρουν τις ταινίες του, ενώ το Χόλιγουντ δημιουργεί την «Brando Blacklist», αποκλείοντάς τον από τις παραγωγές του.

Το 1973 ο Μπράντο κέρδισε Όσκαρ για τον ρόλο του στην ταινία «The Godfather». Ο ηθοποιός ωστόσο αρνήθηκε να παραλάβει το βραβείο, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αρνητική εικόνα του κινηματογράφου για τους αυτόχθονες, τους οποίους συκοφαντούσε ασύστολα. Στη θέση του έστειλε τη Sacheen Littlefeather, μια αυτόχθονα Απάτσι, που θα διάβαζε μια επιστολή 15 σελίδων την οποία είχε συντάξει ο Brando. Η Sacheen Littlefeather απειλήθηκε στα παρασκήνια από τον παραγωγό της ταινίας ότι θα συλλαμβανόταν ευθύς αμέσως αν διάβαζε το κείμενο που είχε γράψει ο Brando και ειδικότερα αν μιλούσε πάνω από ένα λεπτό. Έτσι αυτοσχεδίασε μπροστά στο κοινό, προκαλώντας σοκ με τη στηλίτευση της απάνθρωπης συμπεριφορά των αμερικανικών κυβερνήσεων προς τους ιθαγενείς Αμερικανούς. Ωστόσο, το κοινό την είδε με συμπάθεια και την καταχειροκρότησε. Η Littlefeather περιέγραψε ότι μετά το συγκεκριμένο περιστατικό της ήταν πολύ δύσκολο να βρει δουλειά στο Χόλιγουντ.

Ο Brando πρόσφερε φωνή και χρήματα στα κινήματα που μάχονται μέσα στις ΗΠΑ ενάντια στον πόλεμο και την κατοχή του Ιράκ, ενώ αξιοσημείωτος είναι κι ο πρωταγωνιστικός του ρόλος στο «The Ugly American» (1963), του William Lederer (πρώην υπάλληλο της CIA) και του Eugene Burdick, που αναδεικνύει τα σκάνδαλα, τα εγκλήματα και την ανάμειξη της CIA στις υποθέσεις άλλων χωρών. Η ταινία στην αίθουσα κινηματογράφου Dunya στη Ραμάλα προβλήθηκε μια φορά μόνο στην πρεμιέρα της. Κατόπιν απαγορεύτηκε η προβολή της.

Όλα αυτά δείχνουν πως καλλιτέχνες δεν πρέπει απλά να εμπνέονται από τις και καλλιτεχνικές ικανότητες των σπουδαίων καλλιτεχνών και να εστιάζουν μόνο σε αυτήν την πτυχή. Αντιθέτως, θα πρέπει να κρίνουν και την στάση ζωής του καθενός. Πρέπει οι ίδιοι να αναπτύξουν το αγωνιστικό πνεύμα τους και να το ενσωματώσουν καλλιτεχνικά, αναγκαίο και απαραίτητο γενικώς για την τέχνη, ειδικότερα στην εποχή μας όπου το σύστημα καταπατάει τα δικαιώματα των καλλιτεχνών.