Καλλιτεχνιστής

Όταν σε μια χώρα εγκαθιδρύεται μια δικτατορία, καταλύοντας κάθε πρόφαση δημοκρατίας που μπορεί να παρέχει η εκάστοτε αστική τάξη, τότε από τα βασικά δημοκρατικά δικαιώματα που έχαιρε μέχρι τότε ο λαός και πλέον καταργούνται, είναι η ελευθερία στην έκφραση, μεταξύ άλλων και την καλλιτεχνική. Στη χώρα μας, όλη η εφταετία της αμερικανοκίνητης χούντας χαρακτηρίστηκε από λογοκρισία ιδίως στον κινηματογράφο, τη μουσική και το θέατρο. Πολλοί καλλιτέχνες έφυγαν στο εξωτερικό, ή απαγορεύτηκε να παίζουν, ή σιώπησαν οι ίδιοι. Βέβαια υπήρχαν και περιπτώσεις που απλά δημιουργούσαν κρύβοντας μηνύματα ώστε να μην τα παίρνει είδηση η δικτατορία. Δεν είναι όμως μόνο οι εγχώριοι καλλιτέχνες που αποφασίζουν μέσα από την τέχνη τους να αντισταθούν σε μια καταπιεστική κατάσταση, όπως είναι αυτή μιας χούντας, αλλά και οι καλλιτέχνες διεθνώς. Έτσι δημιουργείται κύμα διεθνιστικής αλληλεγγύης, του οποίου οι καλλιτέχνες είναι βέβαια ένα κομμάτι, ενός λαϊκού όλου διεθνώς, που στηρίζει πνευματικά και έμπρακτα τον

Το Squid Game του Dong Hyuk Hwang επιδιώκει να γίνει (αν δεν έχει γίνει ήδη) η πιο πολυδιαδεδομένη και πολυϊδωμένη σειρά της συνδρομητικής πλατφόρμας ταινιών, Netflix. Επόμενο ήταν λοιπόν να γίνει μεγάλος σαματάς γύρω από τη σειρά αυτή και να ανοίξει μεγάλη συζήτηση, ιδιαίτερα από τους κύκλους της αριστεράς και όσων γενικά ασκούν κριτική στο καπιταλιστικό σύστημα. Γιατί; Ας δούμε πολύ συνοπτικά την υπόθεση: Μια σειρά ανθρώπων προσεγγίζονται από μυστηριώδη άτομα που τους φέρνουν σε ένα απόμερο ερημονήσι στο οποίο καλούνται να παίξουν έξι παιδικά παιχνίδια. Σε κάθε παίκτη αντιστοιχούν 100.000 γουόν, και όποιος αποκλείεται, μοιράζει αυτόματα το ποσό του στους υπόλοιπους παίκτες. Σύντομα όμως οι παίκτες συνειδητοποιούν ότι αποκλεισμός σημαίνει άμεση εκτέλεση από το στρατιωτικό προσωπικό της διοργάνωσης, ενώ όταν κάποιος πεθαίνει εκτός παιχνιδιού, στο θάλαμο διαμονής, και πάλι το ποσό του κατατίθεται μέχρι το τέλος του παιχνιδιού στο μεγάλο διάφανο κουμπαρά που κρέμεται πάνω από τα κρεβάτια

Στη Θεσσαλονίκη παίζει για τρίτη συνεχή χρονιά το θεατρικό έργο “Το παλτό”, βασισμένο στην ομώνυμη νουβέλα του Νικολάι Γκόγκολ, σε σκηνοθεσία Αντώνη Καραγιάννη και διασκευής για θέατρο Δέσποινας Καλαϊτζίδου. Πρωταγωνιστές είναι ο Κρίτωνας Ζαχαριάδης και ο Βασίλης Κανελόπουλος. Πρόκειται για ένα έργο το οποίο, αν και γραμμένο στα μέσα του 19ου αιώνα, παραμένει επίκαιρο, ενώ έχει επηρεάσει σημαντικά τη μετέπειτα ρωσική λογοτεχνία. Εν συντομία για την υπόθεση: πρόκειται για την ιστορία ενός κρατικού υπαλλήλου, του Ακάκι Ακάκιεβιτς, ο οποίος χρόνια τώρα παραμένει στη θέση του χωρίς ανέλιξη, και τόσο φτωχός που αδυνατεί να αντικαταστήσει το παλιό και εξαιρετικά φθαρμένο του παλτό. Μετά από παραίνεση συναδέλφου του, αποφασίζει να επισκευάσει το παλτό του, όμως ο ράφτης του λέει ότι αυτό δε διορθώνεται, αλλά μπορεί να του φτιάξει άλλο. Φυσικά κάτι τέτοιο κοστίζει και ο Ακάκι στερείται πολλά, μέχρι και το φαγητό του, και χρησιμοποιώντας τις οικονομίες του αγοράζει ένα παλτό. Εν τέλει όμως το π

  ...λέγεται η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Τζώρτζη Γρηγοράκη με βασικό θέμα μια εξόρυξη που δεν κατονομάζεται, σε μια περιοχή που δεν κατονομάζεται της οποίας οι κάτοικοι εξωθούνται στην εγκατάλειψη του τόπου τους. Σύμφωνα με τον ίδιο το Γρηγοράκη η πλοκή δε λαμβάνει χώρα σε συγκεκριμένη περιοχή, ούτε πραγματεύεται συγκεκριμένη περίπτωση. Η ταινία πρωτοπροβλήθηκε στην Ελλάδα στο διαδικτυακό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, έφτασε όμως στο ευρύ κοινό το φετινό καλοκαίρι. Και όπως πεισματάρικα συμβαίνει με κάθε έργο τέχνης, αυτό νοηματοδοτήθηκε από το ελληνικό κοινό, υιοθετώντας τη στολή του αγώνα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική. Ακόμα και σημαντικό μέρος των γυρισμάτων πραγματοποιήθηκε σε δάσος της Χαλκιδικής. Η ταινία βασικά χρησιμοποιεί με πολύ ενδιαφέροντα τρόπο αντιθέσεις. Η υπόθεση ξεκινάει με το γιο του Νικήτα να έρχεται στο ετοιμόρροπο σπίτι του μετά το θάνατο της γυναίκας του Νικήτα και μητέρας του γιου. Η σύγκρουση είναι άμεση, καθώς ο γιος διεκδικεί το μερίδ

 Οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν είναι λίγο-πολύ γνωστές σε όλους. Όλη η περιοχή στα πλαίσια των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών έγινε ένα καζάνι που βράζει και πλέον ξεχειλίζει, με τους ιμπεριαλιστές και τα ντόπια τσιράκια, νέα και παλιά, να δημιουργούν μια ασύμφορη κατάσταση για τους λαούς της περιοχής. Τις προηγούμενες δεκαετίες, εξ αιτίας των πολέμων και της εξαθλιώσης της χώρας, πολλοί Αφγανοί έγιναν πρόσφυγες, μέρος των οποίων έφτασε μέχρι την Ελλάδα. Δύο τέτοιες περιπτώσεις είναι ο Ζαχίρ Ατχαρί και η Παρβάνα Αμίρι, βιβλία των οποίων έχουν εκδοθεί στα ελληνικά. Ότι η τέχνη είναι διέξοδος της φωνής των προσφύγων και γενικά της φωνής κάθε λαού είναι δεδομένο. Οι δύο αυτοί συγγραφείς κάνουν μια πολύ καλή δουλειά στην ανάδειξη των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες τόσο κατά την προσφυγιά όσο και πριν γίνουν πρόσφυγες, για τους λόγους για τους οποίους τους οδήγησαν σε αυτή την “επιλογή”. Ας δούμε τα πράγματα από την αρχή. Η Παρβάνα Αμίρι είναι μια νεαρή πρόσφυγας που έφτασε στη

Τον προηγούμενο μήνα πραγματοποιήθηκε συνέδριο του ΜέΡΑ25 στην Αθήνα. Το συνέδριο αυτό χαιρέτησαν διάφορες πολιτικές, φιλοσοφικές, ακαδημαϊκές και καλλιτεχνικές προσωπικότητες. Μεταξύ αυτών ο Τζέρεμι Κόρμπιν, η Ναϊόμι Κλάιν, ο Σλαβόι Ζίζεκ, ο Ρότζερ Γουότερς, ο Μπράϊαν Ίνο, ο Νόαμ Τσόμσκι, ο Κεν Λόουτς κλπ. Αυτές οι συμμετοχές, όχι μόνο δείχνουν τι εστί ΜέΡΑ25, αλλά δείχνουν και τι εστί να είσαι διανοούμενος σταρ. Κοιτώντας την ατζέντα αυτού του κόμματος, καταλαβαίνει κανείς πως πρόκειται για μια ξαναζεσταμένη σούπα (που κάηκε ήδη από την πρώτη φορά). Δηλαδή παρά το γεγονός ότι θέλει να πλασαριστεί από τα αριστερά, να προτείνει μια κατεύθυνση που υποτίθεται δεν υιοθετήθηκε όπως θα την ήθελε ο Βαρουφάκης όταν αυτός ήταν στο ΣΥΡΙΖΑ, στην πραγματικότητα πρόκειται για μια απ' τα ίδια που δεν έχει τίποτα να προσφέρει στον κόσμο του κινήματος, παρά μόνο στα ακαδημαϊκά και διανοουμενίστικα σαλόνια. Αλλά και φυσικά πρωτίστως στο σύστημα. Δεν είναι να απορεί, λοιπόν, κανείς με το τι φίλους

  Ο γαλλικός οίκος μόδας Dior, όπως είχε κάνει και πριν από 70 χρόνια, έτσι και φέτος αποφασίζει όχι μόνο να φωτογραφίσει την κολεξιόν και τα μοντέλα του στην Ακρόπολη, αλλά και να κάνει μια επίδειξη μόδας-υπερπαραγωγή στο Καλλιμάρμαρο. Αφορμή τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, και τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους, από το οποίο ήδη από τότε ο γαλλικός ιμπεριαλισμός απομυζεί οφέλη. Υπάρχουν τόσα πολλά να σχολιάσει κανείς από αυτές τις επιδείξεις και σε τόσα πολλά επίπεδα, που θα αρκεστούμε σε σημεία. Από την παραγωγή του βιντεοκλίπ στο Καλλιμάρμαρο του τραγουδιού του Σαββόπουλου “Ας κρατήσουν οι χοροί” έγινε πια εμφανέστατο στο ευρύ κοινό το τι θα πει 1821 και ελληνική κουλτούρα για την αστική τάξη της χώρας. Πρόκειται βέβαια για μια αντίληψη που είχε από τη γένεσή της και μια αντίληψη που πηγάζει σε σημαντικό βαθμό από την εξάρτησή της στους δυτικούς ιμπεριαλιστές. Κατ'αρχάς να γίνει ξεκάθαρο πως το να αναφερόμαστε στον αρχαιοελληνικό πολιτισμό (στο βαθμό βέβ

Στην προεπαναστατική Κούβα, ανθούσαν οι κοινωνικές λέσχες. Πρόκειται για λέσχες που σύχναζαν άτομα διαφόρων κοινωνικών ομάδων, τάξεων, φυλών κλπ. Εκεί λάμβαναν χώρα διάφορες δραστηριότητες, είτε πολιτιστικές (συναυλίες, χοροί) είτε άλλες όπως ήταν ο τζόγος. Φυσικά, σε μια Κούβα που εξουσίαζαν οι λευκοί άποικοι, οι λέσχες αυτές εφάρμοζαν το φυλετικό διαχωρισμό, καθώς άλλες ήταν για τους λευκούς, άλλες για τους μαύρους. Μία από αυτές τις λέσχες, που ήταν για μαύρους, ήταν η Κοινωνική Λέσχη Buena Vista ( όμορφη θέα), ή όπως την ξέρουμε εμείς, Buena Vista Social Club. Με την επανάσταση, κι ειδικά κατά τη δεκαετία του '60, οι νοοτροπίες του παλιού, εκεμταλλευτικού καθεστώτος πολεμήθηκαν. Σταμάτησε ο φυλετικός διαχωρισμός, ο τζόγος και άλλες τέτοιες συνήθειες απαγορεύτηκαν κι έτσι διάφορες τέτοιες λέσχες άρχισαν σταδιακά να κλείνουν. Για τον καπιταλιστικό κόσμο, αυτό μπορεί να αποτέλεσε “φραγμό στις ελευθερίες”. Όμως οι λαϊκές, πραγματικές ελευθερίες εκφράστηκαν αλλού. Όπως συνέβη και

Ας γυρίσουμε στη χώρα που αποτέλεσε σημείο σταθμό για τις εργατικές κατακτήσεις· τις ΗΠΑ. Εκεί που το εργατικό κίνημα, παρά τη συνεχή λοιδορία απέναντί του, ύψωσε ανάστημα το 1886 στο Σικάγο και συνεπώς κατοχύρωσε το 8ωρο. Εκεί που οι μεγάλες απεργίες των εργατών στα ορυχεία έχουν εμπνεύσει τον κόσμο και έχουν πλημμυρίσει τα ορυχεία με το αίμα τους. Εκεί που πολλοί σήμερα αναφερόμαστε για να εκφράσουμε τα αντιιμπεριαλιστικά μας αισθήματα, που η κουλτούρα αυτής της χώρας δείχνει να είναι οι ταινίες που “σπάνε” τα ταμεία. Κι όμως στις ΗΠΑ, όπως έχουμε αναφερθεί ξανά στις στήλες αυτής της εφημερίδας, η τέχνη των μαζών είναι μεγάλη και ποσοτικά και ποιοτικά και μάλιστα εμπνευσμένη από την εργασιακή πραγματικότητα, στα πάνω της αλλά και στα κάτω της. Στη φετινή Πρωτομαγιά έχει ένα ενδιαφέρον να αναφερθούμε στο εργατικό θέατρο, θέατρο δηλαδή φτιαγμένο για την εργασιακή πραγματικότητα που βιώνουν εκατομμύρια εργάτες αλλά και γενικά εργαζόμενοι στην ιμπεριαλιστική μητρόπολη του κόσμου. Κι έχει

Στη χώρα το τελευταίο διάστημα γίνεται συνεχώς φανερότερο πως η κυβέρνηση και οι κρατικοί θεσμοί αντιμετωπίζουν με τελείως διαφορετικό τρόπο ζητήματα τα οποία έχουν κοινές πλευρές· ανάλογα με το τι είναι κόντρα ή σύμφυτο με τη φύση του συστήματος. Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι και των γκράφιτι στο δήμο Ελληνικού-Αργυρούπολης από το ναζί γκραφιτά, Εύρυτο. Ενημερώνοντας σύντομα για την περίπτωσή του, τέλη Φλεβάρη ο Εύρυτος κατόπιν πρόσκλησης του δημάρχου Κωνσταντάτου εμφανίστηκε μπροστά σε παπάδες, ένστολους και άλλους “φίλους” του και έβαψε το Αθλητικό Κέντρο επί της Λεωφόρου Κύπρου με πρόσωπα από την επανάσταση του 1821. Εκεί δεν ενόχλησε κανέναν το γκράφιτι, εκεί δεν ενόχλησε κανέναν η κουκούλα. Ούτε ενόχλησαν τα ναζιστικά γκράφιτι για καμμένα τζαμιά, για την ελληνική Αγιασοφιά, για την υποστήριξη των εισβολέων στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ το Γενάρη. Και σίγουρα ούτε τα στοχάδια, ούτε η υποστήριξη του Εύρυτου από το χρυσαυγίτη Λαγό, ούτε που σε άλλο γκράφιτι καλεί τους αριστερούς να αυ

  Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που ξεκίνησαν οι διώξεις εναντίον του κομμουνιστή ράπερ, Πάμπλο Χασέλ. Όσο κι αν η καπιταλιστική-ιμπεριαλιστική φιλολογία προσπαθεί να μας πείσει για την ανελευθερία των σοσιαλιστικών συστημάτων και την καλλιτεχνική λογοκρισία, στην πραγματικότητα είναι το ίδιο που εφαρμόζει όσα κατηγορεί. Πρέπει να γίνει κατανοητό πως ο Πάμπλο Χασέλ διώκεται για τις ιδέες του, για τις απόψεις του που ενσωματώνει στα τραγούδια του. Ενώ υποτίθεται πως ο καπιταλισμός “χωράει” όλες τις απόψεις, η αλήθεια είναι πως όσες είναι επικίνδυνες για το παραμύθι της ισότητας και της ελευθερίας που αναπαράγει, λογοκρίνονται με την πρώτη ευκαιρία. Η ιστορία της λογοκρισίας στον καπιταλιστικό κόσμο έχει μια τεράστια ιστορία και μάλιστα είναι πολύ... ευφάνταστη και με ατέλειωτες εκφάνσεις ανά τον κόσμο, ανάλογα αν μιλάμε για μια περίοδο πιο... αστικοδημοκρατική ή μια περίοδο ανοιχτά φασιστική, με περιστολή ακόμη και των βασικότερων δικαιωμάτων κ.ο.κ. Και μάλιστα σημαντικό είναι

Η δυτική μουσική βιομηχανία τις έμαθε το 1975 από τον ομώνυμο δίσκο Le Mystère des voix Bulgares, και κυρίως από την επανέκδοση μια δεκαετία περίπου αργότερα της δισκογραφικής 4AD που ειδικευόταν σε τελείως διαφορετική μουσική (gothic, indie κλπ). Η Βουλγαρία όμως αυτό το μουσικό θησαυρό τον είχε ήδη αξιοποιήσει από νωρίς, από τις αρχές της δεκαετίας του '50. Πρόκειται για μια γυναικεία χορωδία γνωστή αρχικά ως η Γυναικεία χορωδία της βουλγαρικής κρατικής τηλεόρασης. Η διαδρομή τους είναι τόσο αξιοσημείωτη όσο και το είδος της δουλειάς που κάνουν. Από τα μεγαλύτερα pop ονόματα της δυτικής μουσικής βιομηχανίας όταν τις πρωτοάκουσαν, θέλησαν λίγο διάστημα μετά την κυκλοφορία του πρώτου δίσκου να συνεργαστούν μαζί τους. Το στυλ τραγουδιού τους μάλιστα έχει αξιοποιηθεί από διάφορες συνθέσεις είτε σε δίσκους ή στον κινηματογράφο, ενώ το χορωδιακό σύνολο έχει βραβευτεί και με το βραβείο Grammy. Όσο όμως η καπιταλιστική δύση έμενε άφωνη μπροστά σε αυτό το λαϊκό μουσικό μνημείο, η πάλαι πο