Η ιστορία πίσω από το The Fields of Athenry

Ο αγώνας των Ιρλανδών για ανεξαρτησία από το βρετανικό ιμπεριαλισμό είναι ένας αγώνας με μακρά ιστορία. Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα παραμένει αδικαίωτος, αφού η Ιρλανδία είναι μια χώρα εξαρτημένη από το «στέμμα», ενώ ένα κομμάτι της, η Βόρεια Ιρλανδία, παραμένει ακόμα υπό αγγλική κυριαρχία. Ο αγώνας αυτός έχει αποτυπωθεί, προφανώς, στις τέχνες τους και στη μουσική τους, αφού ένας άτυπος εθνικός τους ύμνος είναι το The Fields of Athenry, που αναφέρεται στο μεγάλο λιμό του 1845-1851.

Αν και πολλοί μπορεί να γνωρίζουν ότι το τραγούδι είναι παραδοσιακό, στην πραγματικότητα είναι αρκετά πρόσφατο, αφού γράφτηκε τη δεκαετία του '70 από τον Pete St John. Έκτοτε έχει τραγουδηθεί από δεκάδες καλλιτέχνες, ενώ ακούγεται ακόμα και στα γήπεδα, ειδικά από τους Σέλτιξ, αλλά και από άλλες ομάδες με διάφορες παραλλαγές.

Η ιστορία, αν και περιλαμβάνει φανταστικά πρόσωπα, βασίζεται σε πραγματικές καταστάσεις. Πρόκειται για την ιστορία ενός άνδρα που στέλνεται στις φυλακές στην Αυστραλία, επειδή έκλεψε καλαμπόκι από το Λόρδο Τρεβέλιαν κατά τη διάρκεια του μεγάλου λιμού. Τόση ήταν και είναι η αυστηρότητα των Άγγλων ιμπεριαλιστών, που στέλνουν στη μακρινότερη δυνατή ήπειρο έναν άνθρωπο που έκλεψε τροφή.

Γιατί όμως να οδηγηθεί κανείς να κλέψει τροφή, και γιατί ήταν τόσο αυστηρή η ποινή του από τους δυνάστες του; Εκτός από τα προφανή, αξίζει μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία του λιμού της Ιρλανδίας, στα μέσα του 19ου αιώνα.

Ο πληθυσμός της Ιρλανδίας, ο οποίος από τα μέσα του 18ου αιώνα είδε σημαντική αύξηση, βασιζόταν στη διατροφή του σε μεγάλο βαθμό στην πατάτα. Στα μέσα του 19ου αιώνα, ο περονόσπορος της πατάτας έπληξε τη σοδειά σε τέτοιο βαθμό, που όπως ήταν αναμενόμενο, και βάση της οικονομίας του νησιού, αλλά και βάση της διατροφής των φτωχώτερων Ιρλανδών, δημιούργησε το λιμό. Το εξοργιστικό όμως είναι ότι δεν υπήρξε γενικά έλλειψη τροφής, αλλά ειδικά πατάτας. Το 1845 τουλάχιστον, αν και καταστράφηκε η μισή σοδειά πατάτας, εξακολουθούσε να υπάρχει απόθεμα από την προηγούμενη σοδειά. Ωστόσο οι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν έριξαν καθόλου τα ενοίκια, επομένως μεγάλη μερίδα των Ιρλανδών έδινε το μισθό της στη στέγη και όχι στην τροφή. Αν και στην αρχή η αγγλική κυβέρνηση έφερε σιτηρά από τη Βόρεια Αμερική, καταργώντας τους φόρους του ψωμιού, η κατάσταση συνεχίστηκε το 1846, όπου η σοδειά πατάτας πλήγηκε πολύ χειρότερα. Τότε άρχισαν και οι μαζικοί θάνατοι. Χωριά ολόκληρα ασθενούσαν από την ασιτία και πέθαιναν.

Το 1847 όμως, γνωστό και ως Μαύρο 47, μπορεί να μην ασθένησε η σοδειά, αλλά πολύς κόσμος δεν μπήκε καν στη διαδικασία να καλλιεργήσει, αναμένοντας νέα ασθένεια, κάτι που γιγάντωσε το πρόβλημα. Βέβαια τροφή υπήρχε παντού, όμως όχι απλά ήταν ακριβή, αλλά μάλιστα οι σπιτονοικοκύρηδες, εκτός από τα υψηλά νοίκια, βρήκαν μάλιστα ευκαιρία να κάνουν έξωση στους φτωχούς Ιρλανδούς. Άλλωστε η γη σε μεγάλο βαθμό ανήκε στους Άγγλους ιμπεριαλιστές, που δεν είχαν κανέναν λόγο να σώσουν ουσιαστικά τον ιρλανδικό λαό. Τόσο ήταν μάλιστα το μίσος της αστυνομίας, που πετώντας τους κατοίκους από τα σπίτια, τα έκαιγε, ώστε να μην μπορούν να τα επανακαταλάβουν οι άστεγοι.

Από κει και πέρα η πολιτική της κυβέρνησης ήταν καθ' όλα αναμενόμενη. Συσσίτια που κράτησαν για λίγο, φρούρηση των τροφών που θα εξάγονταν, αδυναμία αλλά και μη θέληση λήψης αποφάσεων, φόρτωμα του βάρους στους φόρους των Ιρλανδών.

Για πολλούς, αυτό υπήρξε το σημείο καμπής της ανάγκης των Ιρλανδών για αγώνα ενάντια στους Άγγλους ιμπεριαλιστές. Βέβαια από τις πρώτες κιόλας δεκαετίες του 19ου αιώνα, οι κόντρες μεταξύ Άγγλων γαιοκτημόνων και Ιρλανδών που αδυνατούσαν να ξεχρεώσουν τα νοίκια τους, δημιούργησαν συχνά εξεγέρσεις κατά τόπους. Όμως ήταν ο 20ός αιώνας που ουσιαστικά έφερε μαζί του τη μεγαλύτερη οργάνωση αντίστασης της Ιρλανδίας απέναντι στον κατακτητή, με πολύ σημαντικές νίκες, χάρη και στην επαφή του με το κομμουνιστικό κίνημα που τον αιώνα αυτό μεγαλούργησε.

Αναμενόμενο, λοιπόν, το μίσος στον Μάικλ, τον πρωταγωνιστή του τραγουδιού, από το Αθενράι. Ο Λόρδος Τρεβέλιαν, μάλιστα, υπαρκτό πρόσωπο, από τον οποίο κλάπηκε η σοδειά στο τραγούδι, ήταν γνωστός για την αυστηρότητά του (επιεικής όρος), αφού φέρεται πως είχε πει «Η κρίση του Θεού έστειλε τη συμφορά για να μάθε στους Ιρλανδούς ένα μάθημα.» Τέτοιο είναι πάντα το μίσος των ιμπεριαλιστών στους καταπιεσμένους.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Οι 9 τέχνες για την Πρωτομαγιά

Η παλαιστινιακή πένα του Μοχάμαντ Σάμπανα

Για την περίπτωση ΛΕΞ